σ.σ. Άκρως επίκαιρος, προφητικός λόγος του π. Αυγουστίνου Καντιώτη
«Ἀφνω δὲ σεισμὸς ἐγένετο μέγας, ὥστε σαλευθῆναι τὰ θεμέλια τοῦ δεσμωτηρίου…» (Πράξ. 16,26)
Ἕνα, ἀγαπητοί μου, ἀπὸ τὰ πιὸ σημαντικὰ γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου, τὸν ὁποῖο τιμοῦμε σήμερα, ἦταν ἡ ἔναρξις τοῦ κηρύγματός του ἐπὶ Εὐρωπαϊκοῦ ἐδάφους, ποὺ ἔγινε στοὺς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας. Ἐκεῖ κατήχησε καὶ βάπτισε τὴ Λυδία καὶ τὸ δεσμοφύλακα μαζὶ μὲ τὶς οἰκογένειές τους καὶ θεμελίωσε τὴν ἐκκλησία τῶν Φιλίππων. Ἡ μεγάλη αὐτὴ εὐλογία ὅμως ἦρθε μέσα ἀπὸ θλῖψι, ἀπὸ διωγμό, τραύματα καὶ φυλάκισι. Τότε ὅμως «μίλησε» ὁ οὐρανὸς μὲ ἕνα μεγάλο σεισμό, ποὺ ἔφερε σὲ πολλοὺς τὸ φῶς τῆς πίστεως καὶ τὴ σωτηρία.
Τρομερὸ πρᾶγμα ὁ σεισμός· ἔρχεται νὰ μᾶς φοβίσῃ, νὰ ταράξῃ τὴν ἀμελῆ μακαριότητά μας νὰ ἀπειλήσῃ τὴν ἁμαρτωλὴ εὐτυχία μας. Παρέχει ὅμως σ᾽ ἐμᾶς καὶ σπουδαῖο δίδαγμα, γιατὶ τὸ ἐπεισόδιο ἐκεῖνο τῶν Φιλίππων εἶνε μιὰ μικρογραφία τῆς δικῆς μας σημερινῆς καταστάσεως.
Μὲ τὸ σεισμό, ποὺ ἔγινε ἐκεῖ τότε, ξύπνησε ἡ σκληρὴ καρδιὰ τοῦ δεσμοφύλακα καὶ πίστεψε. Καὶ σήμερα, ἀγαπητοί μου, πάλι σείεται ὁ κόσμος, σείεται ἡ γῆ μας, γιὰ νὰ ξυπνήσουμε. Μὴν πάῃ τὸ μυαλό σας μόνο στὸν φυσικὸ σεισμό. Ὅταν τὸ Εὐαγγέλιο λέῃ ὅτι θὰ γίνουν σεισμοὶ μεγάλοι ἐπὶ τῆς γῆς (βλ. Ματθ. 24,7. Μᾶρκ. 13,8. Λουκ. 21,11), δὲν ἐννοεῖ μόνο σεισμοὺς φυσικούς. Θὰ γίνουν καὶ φυσικοὶ σεισμοί, ὅπως ἔγιναν στὴν Κεφαλονιά, στὰ νησιὰ τοῦ Αἰγαίου, στὴ Σαντορίνη καὶ ἀλλοῦ. Φοβᾶστε τοὺς σεισμοὺς αὐτούς; Ἐγὼ φοβοῦμαι περισσότερο ἄλλους σεισμούς. Τί ἐννοῶ· σεισμοὺς κοινωνικούς. Ὅπως σείστηκε τὸ δεσμωτήριο τῶν Φιλίππων, παρομοίως σείονται ἐκ θεμελίων οἱ κοινωνίες.
Βρισκόμαστε, ἀδέρφια μου, σὲ μία κοσμογονικὴ ἐποχή. Ὁ σατανᾶς καὶ τὰ ὄργανά του ἐπιτίθενται κατὰ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Δὲν ἀποκλείεται νὰ δοῦμε ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας νὰ νικᾷ γιὰ λίγο ὁ διάβολος καὶ νὰ ἐπικρατῇ χάος, μία ἀπαίσια καὶ ἀθλία κατάστασι. Τελικὰ ὅμως δὲν θὰ νικήσῃ αὐτός· θὰ τιμωρηθοῦν ἐκεῖνοι ἀπὸ τὴ γενεά μας ποὺ μεταξὺ Χριστοῦ καὶ Βαραββᾶ προτίμησαν τὸ λῃστὴ καὶ ὄχι τὸ Λυτρωτή.
Σείεται σήμερα τὸ θεμέλιο τῆς κοινωνίας, τὸ πρῶτο κύτταρο κοινωνικῆς ζωῆς, τὸ μικρότερο βασίλειο, ἡ οἰκογένεια. Ἐκεῖ ὁ ἄντρας εἶνε βασιλεύς, ἡ γυναίκα βασίλισσα, τὰ παιδιὰ λαός.
Κάποτε σ᾽ ἕνα παλιὸ καράβι ποὺ ἔπλεε στὸν ὠκεανὸ 4 – 5 ναῦτες ἀπὸ διάφορα ἔθνη καυχόνταν καθένας γιὰ τὴν πατρίδα του. Ὁ ῾Ρῶσος ἔβγαλε τὸ χάρτη κι ἅπλωσε τὶς χεροῦκλες του ἐπάνω στὴ χώρα του. Εἴμαστε μεγάλη, λέει, ἀπέραντη χώρα. Ὁ Γερμανὸς εἶπε· Ἐμεῖς εἴμαστε ἐπιστήμονες καὶ τεχνικοί· παίρνουμε τὸ ἀτσάλι καὶ τὸ κάνουμε βελόνα γραμμοφώνου. Ὁ Ἄγγλος ἔδειξε τὴν ὑδρόγειο καὶ εἶπε· Ἐμεῖς βασιλεύουμε στὶς θάλασσες. Ὁ Ἰταλὸς πῆρε ἕνα μαντολίνο καὶ τοὺς τραγούδησε μελῳδικά. Γύρισαν μετὰ ὅλοι καὶ κοίταξαν τὸν Ἕλληνα μὲ οἶκτο. Ἐσύ, Γκρέκο, τί ἔχεις νὰ δείξῃς; εἶπαν· οὔτε μεγάλους κάμπους ἔχετε, οὔτε βιομηχανία καὶ καμινάδες, οὔτε πλοῦτο καὶ χρῆμα, οὔτε ἀνώτερο βιοτικὸ ἐπίπεδο. Τὸν πῆρε τὸ παράπονο τὸ Γκρέκο. Βάζει τότε τὸ χέρι μέσα στὴ φανέλλα του τὴ μουσκεμένη (ἦταν θερμαστής) καὶ βγάζει μιὰ φωτογραφία· ἦταν ἡ γυναίκα του καὶ τὰ παιδιά του. Νά ἡ πατρίδα μου, εἶπε· στὴν Ἑλλάδα ἔχουμε οἰκογένεια· ἀφωσιωμένοι ὁ ἕνας στὸν ἄλλον οἱ σύζυγοι, μόνο τὸ φτυάρι τοῦ νεκροθάφτη τοὺς χωρίζει.
Αὐτὰ τότε. Εἴχαμε κάποτε οἰκογένεια. Φτωχοὶ εἴμαστε, μικρὸς λαός, ἀλλὰ εἴχαμε οἰκογένεια. Τώρα; Σὲ λίγο δὲν θὰ ἔχουμε οἰκογένεια. Ὁ διάβολος –νὰ μιλήσω ἁπλᾶ– ἔβαλε στὴν οἰκογένεια δύο δυναμῖτες, νὰ τὴν τινάξῃ στὸν ἀέρα.
√ Δυναμίτης πρῶτος τὸ διαζύγιο. Παλαιότερα ἀπὸ τὴ Φλώρινα μέχρι τὸ Μοριά, ἑκατὸ χρόνια νὰ περνοῦσαν, διαζύγιο δὲν ὑπῆρχε. Τώρα, ἀπὸ ὅσους γάμους γίνονται στὴν Ἀθήνα οἱ μισοὶ καταλήγουν σὲ διαζύγιο. Ἄχ χρόνια δυστυχισμένα, ποὺ ἐκπληρώνονται τὰ λόγια τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ ποὺ εἶπε· Θά ᾽ρθῃ ἐποχὴ ποὺ ὁ ἄντρας θ᾽ ἀλλάζῃ γυναῖκα σὰν τὸ πουκάμισό του καὶ ἡ γυναίκα θ᾽ ἀλλάζῃ ἄντρα σὰν τὴ ῥόμπα της! Ναί, ἐκεῖ φτάσαμε, γιατὶ φύγαμε ἀπὸ τὸ Θεό.
√ Ὁ ἕνας δυναμίτης εἶνε τὸ διαζύγιο. Ὁ ἄλλος; Θὰ πῶ σκληρὰ λόγια, τὴν ἀλήθεια. Καὶ ἂν μ᾽ ἀκούσετε, ἔχει καλῶς· δὲν μ᾽ ἀκούσατε; τότε φέρτε μιὰ λεκάνη νὰ πλύνω τὰ χέρια μου καὶ νὰ πῶ «Ἀθῷός εἰμι ἀπὸ τοῦ αἵματός» σας (πρβλ. Ματθ. 27,24). Ὁ δεύτερος δυναμίτης εἶνε ἡ ἀποφυγὴ τῆς τεκνογονίας. Δὲν γεννοῦν πιὰ οἱ γυναῖκες. Στὴν Ἀθήνα πλούσια συνοικία εἶνε τὸ Κολωνάκι· εἶνε σπίτια ποὺ μποροῦσαν νὰ θρέψουν πολλὰ παιδιά. Ἐκεῖ οἱ κυρίες ζοῦν μὲ ὅλες τὶς ἀνέσεις· βλέπεις ὡραῖα σαλόνια μὲ τηλεοράσεις, ἀκοῦς μουσικὴ καὶ πιάνο· βλέπεις τὰ πάντα, ἔχουν σκυλιὰ καὶ γατιὰ περιποιημένα, μὰ παιδιὰ δὲν βλέπεις. Παιδάκια; μόνο ἕνα – δυό. Κι αὐτὰ καλομαθημένα· δάσκαλος δὲν τολμᾷ νὰ τὰ μαλώσῃ. Ἐμᾶς οἱ μανάδες μᾶς παρέδιδαν στὸ δάσκαλο λέγοντας· Ἅμα δὲν κάθεται καλὰ στὸ σχολειό, λιάνισέ του τὰ κοκκαλάκια… Εὐλογημένες μάνες, ποὺ μᾶς δέρνατε, κ᾽ εὐλογημένοι πατέρες, ποὺ μᾶς τιμωρούσατε, γιὰ νὰ μᾶς κάνετε ἀνθρώπους… Πᾶνε πιὰ αὐτά! Τώρα τὰ χάδια τῆς μάνας κατέστρεψαν τὰ παιδιά. Ἡ μαϊμοῦ τὸ παιδί της, μὲ τὴ δύναμι ποὺ τὸ σφίγγει στὴν ἀγκαλιά, τὸ πνίγει· κ᾽ οἱ μανάδες, ἀπὸ μεγάλη ἀγάπη στὰ παιδιά, τὰ καταστρέφουν.
Στὴν Ἀμερικὴ ἡ γυναίκα τοῦ νεωτέρου Κέννεντυ, ἀδελφοῦ τοῦ σπουδαίου ἐκείνου ἀνδρός, γέννησε τὸ 10ο παιδί τους! Ἔ, Ἑλληνίδες, ἐσεῖς; Τὸ 1942 στὴ Φλώρινα βρῆκα μελίσσι ἀπὸ παιδιά, τώρα ἐλάχιστα βλέπω στοὺς δρόμους. Λιγοστεύουν τὰ παιδιά! Καὶ ὅπως λέει ὁ ἱστορικὸς Πολύβιος, ἡ ὀλιγοπαιδία κατέστρεψε τὴν ἀρχαία Ἑλλάδα. Ἕνας λαὸς ποὺ δὲν γεννᾷ, λαὸς ποὺ μέσ᾽ στὰ σπίτια δὲν ἀκούγεται κλάμα παιδιοῦ, εἶνε λαὸς ἐξασθενημένος, ἐκφυλίζεται.
Μανάδες, δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερο ἔγκλημα ἀπὸ τὴν ἔκτρωσι. Προτιμότερο νὰ μένῃς ἀνύπαντρη παρὰ νὰ παντρευτῇς καὶ νὰ σκοτώσῃς ἔμβρυο. Ἂν ἔρθω στὸ σπίτι σου καὶ ξερριζώσω ἀπὸ τὴ γλάστρα ἕνα βασιλικό, θὰ μὲ κυνηγᾷς μέχρι τὸν Ἄρειο Πάγο· ἀλλὰ ἐσὺ μόνη σου, μὲ τὴ θέλησί σου, ξερριζώνεις μέσα ἀπὸ τὰ σπλάχνα σου τὰ ῥόδα, τὰ παιδιὰ ποὺ στέλνει ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ.
Δὲν ἔχουμε κράτος, δὲν ἔχουμε ἐκκλησία, νὰ μᾶς ὁδηγήσουν μπροστά, πῶς ἡ μικρὴ πατρίδα μας μπορεῖ νὰ προκόψῃ. Ἔννοια σου, μάνα! κάνεις ἕνα παιδί; Κι ἂν σοῦ τὸ πάρῃ ὁ Θεός; ἤ, ἂν ζήσῃ ἀλλὰ εἶνε βλάκας; Ποῦ ξέρεις ἂν κάποιο ἀπὸ τὰ τελευταῖα παιδιά σου γίνῃ μεγάλος ἄνθρωπος; Ἐγκληματεῖτε, γονεῖς, προδίδετε τὸ Χριστό, βάφετε τὰ χέρια σας στὸ αἷμα τῶν παιδιῶν σας. Δὲν εἶστε Χριστιανοί, εἶστε παιδοκτόνοι.
Σειόμαστε οἰκογενειακῶς. Σειόμαστε κοινωνικῶς, τὸ μῖσος βασιλεύει καὶ διχάζει τὴν κοινωνία. Σειόμαστε ἐθνικῶς. Δὲν λέω ἐδῶ περισσότερα. Βλέπω ὅτι ἡ διχόνοια, ποὺ κατὰ τὸν ἐθνικὸ ποιητή «βαστάει ἕνα σκῆπτρο ἡ δολερή» (Ὕμν. ἐλευθ. στ. 144), ἔχει πάλι διαιρέσει τοὺς Ἕλληνες καὶ θὰ τοὺς διαιρέσῃ ἀκόμη περισσότερο. Ποῦ εἶσαι, μεγ᾽-Ἀλέξανδρε; βγὲς ἀπὸ τὸν τάφο νὰ μᾶς ἑνώσῃς ὅλους πάλι! Ποῦ εἶσαι, ῾Ρήγα Φεραῖε, νὰ μᾶς ἑνώσῃς ὅλους πάλι, νὰ ξυπνήσῃς μέσα μας τὰ μεγάλα καὶ ὑψηλά, νὰ πετάξουμε στὰ ἀζήτητα ὅλες τὶς ἄχρηστες πολιτικολογίες, καὶ νὰ γίνουμε πάλι ἕνα εὐλογημένο γένος πρὸς δόξαν τοῦ Χριστοῦ μας!
Δὲν σειόμεθα μόνο ἐμεῖς· σείονται καὶ οἱ ἄλλοι λαοί, οἰκογενειακῶς, κοινωνικῶς, ἐθνικῶς κ.τ.λ.. Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα; Σεισμοὶ παγκόσμιοι. Μετρῶ. Σεισμὸς – τιμωρία μας τὸ 1914 ὁ Α΄ παγκόσμιος πόλεμος μὲ 20.000.000 νεκροὺς στὸ ἄνθος τῆς ἡλικίας τους. Τὸ 1922 νέος σεισμὸς στὴ Μικρὰ Ἀσία μὲ 1.000.000 ξερριζωμένους ποὺ ἦρθαν ἐδῶ μὲ τὴν ψυχὴ στὰ δόντια. Σεισμὸς τὸ 1940 ὁ Β΄ παγκόσμιος πόλεμος μὲ 50.000.000 νεκρούς. Ποιός σεισμός, ποιό ἡφαίστειο κατέστρεψε τόσο κόσμο σὲ ὅλη τὴν ὑφήλιο; Καὶ τώρα; Παναγία Δέσποινα! δὲν ἔχω καρδιὰ καὶ στόμα νὰ μιλήσω. Πηγαίνετε στὰ σπίτια σας καὶ γονατίστε μπροστὰ στὴν εἰκόνα· ἔρχεται ὁ μεγαλύτερος σεισμὸς τῆς ἀνθρωπότητος, ὁ Ἁρμαγεδὼν τῆς Ἀποκαλύψεως (16,16). Ὦ Θεέ μου, τί θά ᾽νε αὐτός; Θὰ ἐρημωθοῦν οἱ πόλεις (βλ. Ἠσ. 24,1,6,10,12-13,18-19· 60,12), μέσ᾽ στοὺς χίλιους ἀνθρώπους ἕνας θὰ ζῇ, κι αὐτὸς γιὰ νὰ κλαίῃ πάνω στὰ ἐρείπια.
Μὴ γλεντᾶτε, μὴ διασκεδάζετε· ἔρχονται ἡμέρες φοβερές. Ἔρχεται θύελλα, ποὺ θὰ σαρώσῃ τὴ γῆ, ἀφοῦ «ὁ παράνομος Ἰούδας οὐκ ἠβουλήθη συνιέναι» (ὄρθρ. Μ. Παρ., ἀντίφ.γ΄).
Ἡ κιβωτὸς τοῦ Νῶε εἶνε τύπος καὶ σκιά, εἰκόνα καὶ παράδειγμα μιᾶς ἄλλης κιβωτοῦ ἡ ὁποία ὀνομάζεται Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶνε ἡ κιβωτός. Ὕστερα ἀπὸ τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο ἡ Ἐκκλησία μας ὀνομάζεται ἡ κιβωτός, τὸ καράβι. Ἐπιτρέψτε μου νὰ σᾶς παρουσιάσω δύο – τρία σημεῖα στὰ ὁποῖα φαίνεται τὸ μεγαλεῖο τῆς Ἐκκλησίας μας ὡς κιβωτοῦ.
Εἶνε κιβωτὸς ἡ Ἐκκλησία μας, ἢ μᾶλλον ἀνώτερη ἀπὸ τὴν κιβωτὸ τοῦ Νῶε. Γιατί; • Πρῶτον, διότι μέσα στὴν κιβωτὸ ἐκείνη σώθηκαν μόνο ὀχτὼ ψυχές, ἐνῷ στὴν Ἐκκλησία σώθηκαν καὶ σῴζονται μυριάδες κ᾽ ἑκατομμύρια μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος. • Δεύτερον, διότι ἡ κιβωτὸς τοῦ Νῶε χάθηκε καὶ μόνο λείψανα σῴζονται, ἐνῷ τὸ πλοῖο τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ τό ᾽φτειαξε ὁ Χριστὸς ἀπὸ τὸ ξύλο τοῦ σταυροῦ, τὸ τριμερὲς ἀπὸ κυπαρίσσι, πεύκη καὶ κέδρο (Ἠσ. 60,13 & ὄρθρ. ιδ΄ Σεπτ. πεντηκ.), νικᾷ τὸ χρόνο καὶ τὸ χῶρο, νικᾷ τοὺς αἰῶνες καὶ πλέει ἀβύθιστο μὲ προορισμὸ τὸ οὐράνιο λιμάνι τῆς αἰωνίου ζωῆς. • Καὶ τρίτον, ὅπως παρατηρεῖ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, στὴν κιβωτὸ τοῦ Νῶε τὰ ζῷα ὅπως μπῆκαν ἔτσι καὶ βγῆκαν, ἐνῷ στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας μπαίνουν ἄγρια θηρία καὶ ἐξημερώνονται, μπαίνουν λύκοι καὶ βγαίνουν ἀρνιά, μπαίνουν τσακάλια καὶ βγαίνουν ἐλάφια, μπαίνουν κοράκια καὶ βγαίνουν περιστέρια.
Θὰ κλείσω τονίζοντας, ὅτι παραπάνω ἀπὸ τὶς φαντασίες τοῦ κόσμου τούτου ὑπάρχει μία πραγματικότητα· ὅτι ἡ Ἐκκλησία μεταμορφώνει, ἀναπλάθει καὶ δημιουργεῖ τὸ νέο κόσμο τῆς χάριτος. Οἱ πρῶτοι Χριστιανοὶ παρακαλοῦσαν· «Ἐλθέτω χάρις καὶ παρελθέτω ὁ κόσμος οὗτος» (Διδ. τῶν 12 Ἀποστ. Χ).
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
https://tasthyras.wordpress.com/2025/06/29/μικρογραφία-τῆς-σημερινῆς-ζωῆς-επί/#more-118340