https://proskynitis.blogspot.com/2024/11/blog-post_694.html    

Ένα τροπάριο του Όρθρου του μεγαλομάρτυρα Δημητρίου αρχίζει ως εξής: “Τεῖχος ὠχυρωμένον ἡμῖν, τὰς ἑλεπόλεις τῶν ἐχθρῶν μὴ πτοούμενον, ἐδόθης [εννοείται: “Δημήτριε”]…”. Από τις λέξεις του αποσπάσματος αυτού, άγνωστη μας φαίνεται η λέξη “ἑλεπόλεις” και κάπως γνωστή η λέξη “πτοούμενουν” (αναφερόμενη στην πρώτη λέξη του αποσπάσματος: “τεῖχος”). Η λέξη “ἑλέπολις” είναι σύνθετη. Το πρώτο της…

Σε τροπάριο του Όρθρου του αποστόλου Θωμά (6 Οκτωβρίου) θα βρούμε την εξής φράση, απευθυνόμενη στον εορταζόμενο απόστολο: “τῶν πεπαρμένων ἥλων τὰς ὠτειλάς, τῷ δακτύλῳ κατιδεῖν κατηξίωσαι” ( = “αξιώθηκες να δεις ξεκάθαρα με το δάκτυλό σου τα σημάδια από το πέρα ώς πέρα τρύπημα των καρφιών”). Εδώ έχουμε δύο λέξεις που δεν φαίνεται να…

Κέντρο Λεξικολογίας – γλώσσα, λέξεις, λεξικά https://proskynitis.blogspot.com/2024/09/blog-post_793.html

Κέντρο Λεξικολογίας https://proskynitis.blogspot.com/2024/09/blog-post_176.html

  ΠΗΓΗ https://proskynitis.blogspot.com/2024/09/blog-post_33.html

  Φανούριος φῶς πᾶσι πιστοῖς παρέχει, Κἂν εἰς σκότος ἔκειτο τῆς γαίας μέγα” (επίγραμμα Συναξαρίου, με αναφορά στην τυχαία φανέρωση της εικόνας του αγίου μέσα σε χαλάσματα τον 14ο αι στη Ρόδο).   από Γ.Μπαμπινιώτη, Λεξικό Κυρίων Ονομάτων ΠΗΓΗ https://proskynitis.blogspot.com/2024/08/blog-post_763.html

  Στη γνωστή εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ο Χριστός εμφανίζεται επιβλητικός στο κέντρο της εικόνας να κρατά στα χέρια του την ψυχή της Παναγίας Μητέρας Του με τη μορφή σπαργανωμένου βρέφους.   Την ίδια αυτή “απεικόνιση” με λόγια θα συναντήσουμε σε ένα τροπάριο του Όρθρου της Κοιμήσεως, το οποίο αρχίζει με τη φράση: “Ἐξίσταντο…

  Στον Μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα προς τη Θεοτόκο θα βρούμε όχι λίγες φορές το ουσιαστικό “ἀντίληψις” (“ἐπὶ τὴν σὴν κατέφυγον ἀντίληψιν κραταιάν”, “δὸς μοι τῷ δούλῳ σου […] τῷ τὴν σὴν ἀντίληψιν ἐπιζητοῦντι θερμῶς”, “χεῖρα μοι δὸς βοηθείας ἡ θερμὴ ἀντίληψις καὶ προστασία μου”, “καὶ ποῦ λοιπόν ἄλλην εὑρήσω ἀντίληψιν;”, “θλιβομένων χαρὰ καὶ ἀντίληψις”, “σὲ…

 Ἡ ἑλληνικὴ καὶ ἡ κινεζικὴ γλῶσσα, σύμφωνα μὲ ἔρευνες, εἶναι οἱ ἀρχαιότερες στὸν κόσμο ἐνῷ ἐπιστημονικὴ μελέτη ἐκτιμᾶ ὅτι πάνω ἀπὸ 30 μὲ 35 γλῶσσες ἔχουν καταγωγὴ ἀπὸ τὰ ἑλληνικά. Αὐτὸ ὑποστήριξε ὁ ἐπικουρος καθηγητὴς Διεθνῶν καὶ Εὐρωπαϊκῶν Σπουδῶν στὸ Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, κ. Νῖκος Βασιλειάδης ἐνῷ ἐπεσήμανε τὴν ἀνάγκη ἀνάδειξης τῆς ὑπεραξίας τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας…

  Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος   Ἡ 9η Φεβρουαρίου ἔχει ὁριστῆ ὡς Ἡμέρα Ἑλληνικῆς Γλώσσας. Ὅπως κατὰ τὴν ἑορτὴ ἑνὸς Ἁγίου λέμε «μνήμη Ἁγίου, μίμησις Ἁγίου», ἔτσι καὶ κατὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς γλώσσας μας, ἂς ποῦμε «μνήμη γλώσσας, μίμησις τῶν τρόπων της», καθ’ ὅσον ἡ γλώσσα –καὶ μάλιστα ἡ ἑλληνική, «ἡ μητέρα τῶν γλωσσῶν»- εἶναι φορέας…

Γιατί φέρει το όνομα του φωτός μια εορτή όπου κυριαρχεί το νερό; Και για την οποία δεν μαρτυρείται στην ευαγγελική αφήγηση κάποια φωτοχυσία ή άλλη αναφορά σε φως;   Η ονομασία “Φώτα” συνδέεται με τις μαζικές βαπτίσεις κατηχουμένων, που γίνονταν την Παραμονή της εορτής. Και είναι τόσο παλαιά, όσο και η ίδια η εορτή, δηλ….

  Τό παλίμψηστο τῆς Ἱστορίας μας στίς 158 στροφές τοῦ Ἐθνικοῦ Ὕμνου   Υἱοθετήθηκε μέ πρόταση τοῦ ὑπουργοῦ Ναυτικῶν Δ. Μπουντούρη στό ΥΠΕΞ τό 1865 – Ὁ Σολωμός ἦταν ὁ πρῶτος πού τόνισε πρίν ἀπό τόν Παπαρρηγόπουλο τήν συνέχεια τοῦ ἑλληνισμοῦ ἀπό τούς ἀρχαίους χρόνους ἕως τίς ἡμέρες μας – Οἱ «ἄγνωστοι» στίχοι του γιά…

  ΕΠΑΛΞΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔ/ΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ   Ζήνωνος 3, 104-31 ΑΘΗΝΑ, τηλ. & fax: 210-5230.948, κιν. 6936 901606,   e-mail: epalxeis1974@gmail.com   Πορίσματα τῆς Ἑσπερίδος γιὰ τὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα   Σοφία Μπεκρῆ, φιλόλογος-θεολόγος     Οἱ συνελθόντες στὴν Ἀθήνα, τὴν Τετάρτη, 18 Ὀκτωβρίου ἐ.ἔ., σὲ σύσκεψη μὲ θέμα: «Τρόποι διατηρήσεως καὶ διαδόσεως τῆς ἑλληνικῆς…

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ δύσκολες λέξεις των ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ της Παναγίας                               https://proskynitis.blogspot.com/2023/08/15.html#more

Κέντρο Λεξικολογίας   https://proskynitis.blogspot.com/2023/07/blog-post_756.html

Κέντρο Λεξικολογίας – γλώσσα, λέξεις, λεξικά https://proskynitis.blogspot.com/2023/06/blog-post_818.html

Την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, θα βρούμε πολλές φορές στον Όρθρο της μεγάλης αυτής εορτής το αρχαίο ρήμα “πήγνυμι” σε διάφορες μορφές, αλλά και σύνθετο (“ἐμπήγνυμι”, “προσπήγνυμι”). “Πήγνυμι” λοιπόν σημαίνει “στερεώνω”, “κάνω κάτι να είναι σταθερό”, “καρφώνω”. Παρόμοια σημασία (με μεγαλύτερη έμφαση) έχουν και τα σύνθετα που αναφέραμε (από δε το “ἐμπήγνυμι” προέρχεται το νεοελληνικό “μπήγω/μπήζω”)….

  Τή γλώσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική!   Εὐδοξία Αὐγουστίνου, Φιλόλογος – Θεολόγος   Ἡμέρα μνήμης τοῦ ἐθνικοῦ μας ποι­η­τῆ Διονυσίου Σολωμοῦ ἡ 9η Φεβρου­α­ρίου ἔχει καθιερωθεῖ ὡς Παγκόσμια Ἡ­μέ­ρα Ἑλληνικῆς Γλώσσας, ἡ ὁποία γλώσ­σα, παρά τίς κατά καιρούς ἀλ­λοιώ­σεις στή μακραίωνη ἱστορία της, διατηρεῖ μέ­χρι καί σήμερα τήν αἴγλη καί τήν ὀ­μορφιά της. Ἡ Ἑλληνική,…

Άλλο κρούσμα και άλλο φορέας-Ο παραλογισμός του ασυμπτωματικού… κρούσματος «Κρούσματα» του ιού; Ή «φορείς» τού ιού; Ξέρουμε πια τι λέμε; Μιλάμε …ελληνικά; Μπαμπινιώτης: Καταρρίπτει την ταύτιση “κρούσματος” και “φορέα” Γράφει, σχολιάζει και υπογράφει ο Ανδρέας Κατσιάπης – Γαλανός * Ο Καθηγητής, Γιώργος Μπαμπινιώτης, καταρρίπτει τον μύθο τής ταύτισης “κρούσματος” και “φορέα”. Επίσης, ένας συμπολίτης μας…

Μόνο το ιστορικό αν ήξεραν οι Έλληνες, όταν έφτασε ο Μέγας Αλέξανδρος στα Ιεροσόλυμα, το τι έγινε εκεί, θα ήταν υπερήφανοι για τη γλώσσα τους και για τον Ελληνισμό. Θα ήταν υπερήφανοι που είναι Έλληνες! Φτάνοντας, λοιπόν, ο Μέγας Αλέξανδρος στα Ιεροσόλυμα, την παραμονή το βράδυ, τον ειδοποίησε ο Θεός και του είπε, ότι αυτή…

Οι Έλληνες θα χρησιμοποιηθούν, για να διαδώσουν το Ευαγγέλιο σε όλο τον κόσμο (οι Έλληνες μετανάστες είναι ήδη διασκορπισμένοι σε όλο τον κόσμο). Αυτό θα γίνει μετά την τελευταία μεγάλη καταστροφή… Θυμηθείτε τα λόγια μου, σε λίγα χρόνια που θα έρθει η καταστροφή, μετά από αυτήν θα δείτε την αξία της Ορθοδοξίας, του Ελληνισμού και…

  Ο βιογράφος του οσίου Σοφιανού [ΕΔΩ] καταγράφει και άλλο ένα θαύμα, που τον κατέστησε περισσότερο σεβαστό σε όλους τους πληθυσμούς της περιοχής. Πολλοί είναι αυτοί, που μνημονεύουν το σημείο αυτό, όμως χαρακτηριστική είναι η αφήγηση του Αθανασίου Λίνα:  «Πριν από 250 χρόνια είχε περάσει κάποιος διαβάτης από την Πολίτσανη και φιλοξενήθηκε μία βδομάδα στο μοναστήρι….

    Ἁγίου Παϊσίου – Γέροντα, γιατί κατήργησαν τοὺς τόνους ἀπὸ τὴ γραμματική; – Τώρα, ὅπως οἱ ἄνθρωποι δὲν σηκώνουν τίποτε καὶ τὰ πετοῦν ὅλα, ἔτσι καὶ τὰ γράμματα δὲν σηκώνουν τίποτε, οὔτε ὀξεῖες οὔτε περισπωμένες! Καὶ ὅπως ὅλοι τρέχουν, δὲν βάζουν οὔτε τελεία! Βλέπω μία γλώσσα ποὺ γράφουν μερικοί! Διάβαζα σὲ μία μετάφραση τῆς…

Δρ. Ἐρατῶς Ζέλλιου – Μαστοροκώστα, ἐπ. προϊσταμένης Δευτεροβάθμιας Ἐκπαιδεύσεως Κατὰ τὸν Ἠσύχιο οἱ Λάκωνες ὀνομάζουν ἑλλὰ τὴν καθέδρα. Ἑπομένως καὶ τὸ ὄνομα Ἑλλὰς πιθανὸν νὰ σημαίνει τὴν καθέδρα τῶν ἀνθρώπων, τὴ χώρα τῶν αὐτοχθόνων ἀνθρώπων, κάτι ποὺ ἀπέδειξαν καὶ ἔρευνες τοῦ DNA καὶ ἀρχαιολογικὲς ἔρευνες, ἀφοῦ πρὶν 200.000 ± 40.000 ἔτη ἔχουμε τὸ κρανίο τῶν…

– Χθες μιλήσανε στον «Παρνασσό». Και τί ωραία πράγματα είπαν! Τα είχε πάρει το ραδιόφωνο. Προσπαθούν τώρα να επαναφέρουν τα αρχαία ελληνικά. Εγώ λέω, δεν μπορεί, θα τη φέρουνε τη γλώσσα πάλι. Έτσι που πάμε, τα παιδιά στην εκκλησία αρχίζουν να μην καταλαβαίνουν το Ευαγγέλιο. Πολύ άσχημο πράγμα. Έμενα κλωτσάει η καρδιά μου. Πρέπει να…