Νικηφόρος Θεοτόκης. Ζηλωτής Παιδείας και Ορθοδοξίας   Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου   Ο Νικηφόρος Θεοτόκης (1731-1800), Αρχιεπίσκοπος της Ρωσικής τότε Επαρχίας Σλαβινίου και Χερσώνος και μετά Αρχιεπίσκοπος Αστραχανίου και Σταυρουπόλεως, εγένετο, όπως γράφει ο Κωνσταντίνος Σάθας, «ένας εκ των πολυμαθεστέρων και φιλοπόνων συγγραφέων του ΙΗ΄ αιώνος και ήταν πρόμαχος της Ορθοδοξίας και ζηλωτής της Παιδείας…

“Μιμηταί μου γίνεσθε, καθὠς κἀγώ Χριστοῦ” Ἐπ. Σταυρουπόλεως Νικηφόρου Θεοτόκη (ἀποστολική περικοπή Ι’ Κυριακῆς) Ὁμιλία τοῦ Ἀρχιμ. Σάββα Ἁγιορείτου στίς 14-11-2021 (Κήρυγμα)   «Μιμηταί μου γίνεσθε, καθὠς κἀγώ Χριστοῦ» (Α΄Κορ. 11,1), ἀκούσαμε προηγουμένως, ἀγαπητοί ἀδελφοί. Παρακαλεῖ ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος τούς Κορινθίους, καί δι’ αὐτῶν καί ὅλους ἐμᾶς, νά τόν μιμηθοῦμε. Γιατί ἄραγε δέν προβάλλει ὡς…

  (Ρωμ. ιβ’ 6-14) – Για ποιο λόγο ο απόστολος ανέφερε κατ’ όνομα τα διάφορα χαρίσματα των πιστών; – Σε ποιους δίδει χαρίσματα ο Θεός; Τι πρέπει να προσέχει αυτός που έχει κάποιο χάρισμα; – Ποια αγάπη είναι ανυπόκριτος; – Μπορεί ο απόστολος του Θεού να παραγγέλλει το μίσος ως έργο αρετής;

   Μέγαν προσέτι, και κατ΄ αυτό μόνον, το όνομα Ιωάννης! Διά τούτο και άνωθεν υπό του Παναγίου Πνεύματος του εδόθη από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ, προς τον Ζαχαρία λέγοντας: «και καλέσεις το όνομα αυτού Ιωάννην»…. Και πρώτον μεν, αν στοχασθείς τούτο το όνομα, Ιωάννης, θέλεις το εύρει να είναι από επτά στοιχεία συγκείμενο· Ι.Ω.Α.Ν.Ν.Η.Σ. για να…

(Ρωμ. ε’ 1-10) – Ποια είναι η ανάγκη των καλών έργων, όταν μάλιστα αυτά γίνονται με κόπο και ταλαιπωρίες; – Αφού η πίστις σώζει, μήπως τα αγαθά έργα είναι περιττά;

   (Ματθ. η’ 28 – θ’ 1) Ο ευεργετηθείς όταν δείχνει αχαριστία προς τον ευεργέτη του αμαρτάνει. Μπορεί όμως και ο ευεργέτης  να αμαρτάνει με κάποιο τρόπο; Μπορεί η αρετή να μεταβληθεί σε αμαρτία; Πότε η ευεργεσία είναι δοσοληψία και όχι δώρο; Ποια είναι η αληθινή ευεργεσία, πώς γίνεται και ποια η αυτής ανταπόδοση;

(Ματθ. η’ 5-13) Γιατί υπάρχουν διαφορές σε ίδια περιστατικά από Ευαγγελιστή σε Ευαγγελιστή; Ποια η διαφορά της ευεργεσίας από άνθρωπο και από τον Θεό;

(Ματθ. στ’ 22-33) Ποια διάθεση είναι αναγκαία στην ψυχή του ανθρώπου για να μη κυριευθεί από το ολέθριο πάθος της φιλαργυρίας; Τι σημαίνουν οι λέξεις “λύχνος”, “οφθαλμός” και “μαμμωνάς”;

(Ιωάν. ζ’, 37 – 52, η’ 12) Τι γιόρταζαν την πεντηκοστή οι Εβραίοι; Τι γιορτάζουμε την Πεντηκοστή οι χριστιανοί; Ποια χαρίσματα έλαβαν εκ του αγίου Πνεύματος οι εις Χριστόν πιστεύσαντες; Ποια είναι “η εσχάτη ημέρα της μεγάλης εορτής”; Ποιο είναι το “ύδωρ το ζων”;

(Πράξ. 5, 12-20) – Ποιές ήταν οι αιτίες όπου τόσοι πολλοί, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, επίστευσαν στον Χριστό μετά την Ανάστασή Του; – Πώς ενεργούν οι αρετές κάποιων ανθρώπων σε άλλους πιστούς ανθρώπους και πώς σε απίστους; – Τί ήταν αυτό που συγκινούσε τους ακροατές των Αποστόλων και συνεργούσε στον φωτισμό τους; – Πώς αποδεικνύεται η…

  (Εφεσ. δ’, 7-13) Είναι όλοι οι άνθρωποι μεταξύ τους ίσοι; Έχουν όλοι οι άνθρωποι ίσες δυνατότητες; Είναι καλό σε μία κοινωνία να υπάρχει ανισότητα; Τι θα συμβεί όταν όλοι οι άνθρωποι γίνουν ίσοι; Μπορεί η ισότητα να οδηγήσει στην αναρχία;

   (Ματθ. α’, 1-25) Η γενεαλογία του Ιησού Χριστού Ποιες είναι οι δύο γεννήσεις του Ιησού Χριστού; Γιατί το ευαγγέλιο λέγει “βίβλος γενέσεως” και όχι “βίβλος γεννήσεως”; Γιατί ο Ιησούς Χριστός ονομάζεται “υιός Δαβίδ” και “υιός Αβραάμ”; Γιατί η γενεαλογία του Ιησού Χριστού αρχίζει από τον Αβραάμ; Γιατί ο ευαγγελιστής Ματθαίος στην γενεαλογία του Ιησού,…

 (Β’ Κορ. 6, 1-10) Ποιες είναι οι αιτίες που οι άνθρωποι πίστευουν στο Θεό; Με ποιο τρόπο οι απόστολοι βοηθούσαν τους πιστεύσαντες; Ο Θεός εξαποστέλλει την χάριν Του σε όλους τους ανθρώπους ή μόνο σε όσους πρόκειται να καρποφορήσει αυτή; Μπορεί η χάρις του Θεού να καταλήγει κενή σε κάποιους ανθρώπους;

  (Β’ Κορ. α’ 21 – β’ 4) Για ποιους λόγους έγραψε την β’ προς Κορινθίους επιστολή του ο απ. Παύλος; Είναι η αλήθεια της πίστεως εις τον Υιόν του Θεού μεταβλητή; Με ποιον τρόπο ο Θεός “έχρισε”; Τι σημαίνει το “εσφράγισε”; Και τι είναι “ο εν ταις καρδίαις ημών αρραβών του πνεύματος”; Η φράση…

   (Ιωάν. 3, 13-17) Ποιες είναι οι αποδείξεις της αλήθειας της Χριστιανικής πίστεως; Των προφητών η μαρτυρία εστί βεβαιοτέρα και αυτής της των αισθήσεων μαρτυρίας

   (Ματ. 14, 22-34) Τι μαθαίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο προσευχήθηκε ο Ιησούς; Γιατί ο Ιησούς παρότι ηνάγκασε τους μαθητές του να μπουν στο πλοίο, επέτρεψε να κινδυνέψουν από μεγάλα κύματα; Γιατί οι Εβραίοι ονόμαζαν τα μέρη της νύχτας “φυλακές;

   (Ματθ. η’ 28 – 34, θ’ 1) Η έρευνα των λόγων του Θεού είναι έργο της ευλάβειας και προθυμίας των πιστών, η κατανόηση όμως αυτών των λόγων και η εξ αυτών καρποφορία, είναι έλεος του πανοικτίρμονος Θεού. Γιατί ο Μάρκος και ο Λουκάς στη διήγηση του θαύματος αναφέρουν ένα δαιμονιζόμενο στη χώρα των Γαδαρηνών,…

(Ματθ. ι’ 32-33, 37-38, ιθ’ 27-30) Ποια είναι της αρετής η ανταπόδοσις; Οι ενάρετοι τιμώνται και δοξάζονται μόνον εις τον ουρανόν εις την μέλλουσα ζωήν; Εκτός από την δόξα και την τιμή, ποια άλλη είναι η αμοιβή του ενάρετου ανθρώπου; Πότε ο πιστός γίνεται κατά χάριν θεός;

(Ιωάν. ζ’ 37-52, η’ 12) Οι Φαρισαίοι μελετούσαν τις θείες γραφές και γνώριζαν τις προφητείες των προφητών για την έλευση του Μεσσία. Πώς λοιπόν ακούοντες τον Ιησούν Χριστόν κηρύττοντα, ότι αυτός είναι ο αποσταλμένος υπό του Θεού και βλέποντες την μεν ζωήν αυτού υπεραγία, τα δε θαύματα αυτού μεγάλα και πολλά, δεν επίστευσαν ότι αυτός…

 (Ιω. 17, 1-11) Γιατί ο Κύριος Ιησούς σε αυτή την προσευχή (αλλά και σε άλλη περίπτωση π.χ. στην ανάσταση του Λαζάρου) ύψωσε τους οφθαλμούς Του εις τον ουρανόν; Γιατί ζητά να δοξαστεί την ώρα του πάθους και ποια δόξα ζητεί από τον Πατέρα του; Με ποιον τρόπο δοξάζεται ο Πατήρ; Η γνώσις του αληθινού Θεού…

    (Ἰω. 9, 1-38) Ο θεάνθρωπος εφώτισε τον τυφλόν, ο φθόνος ετύφλωσε τους βλέποντας. Τι είδους τύφλωση είχε αυτός ο τυφλός; Γιατί ο ευαγγελιστής δεν δίδει σχετικές λεπτομέρειες; Απορία προκαλεί η ερώτηση των μαθητών για το αν αμάρτησε ο τυφλός ή οι γονείς του. Γιατί αφού ο τυφλός εγεννήθη τυφλός, πώς θα μπορούσε να είχε…

  (Ιωάν. ε΄ 1 – 15) Για ποιο λόγο ο Ιησούς, ενώ ήταν στην Κανά της Γαλιλαίας πήγε εις τα Ιεροσόλυμα; Γιατί η κολυμβήθρα λεγόταν Προβατική; Και τι σημαίνει στην Εβραϊκή διάλεκτο η λέξη Βηθεσδά; Πότε ερχόταν ο άγγελος και ετάρασσε το ύδωρ; Και γιατί χρειαζόταν αυτό να το κάνει άγγελος; Γιατί όταν κατέβαινε ο…

 (Μάρκ. ιε. 43 – ιστ. 8) Ο Ιωσήφ έγινε υπηρέτης της ταφής του Ιησού Χριστού και οι Μυροφόρες πρώτοι κήρυκες της Αναστάσεώς του. Για ποια αρετή αυτοί οι άνθρωποι αξιώθηκαν αυτής της μεγάλης χάριτος;

 (Ιωάν. 20, 19-31) Ποια ημέρα εμφανίστηκε ο Ιησούς, μετά την Ανάστασή του, στους μαθητές του; Γιατί βράδυ; Γιατί εισήλθε “των θυρών κεκλεισμένων”; Και πώς ενώ είχε ανθρώπινο σώμα διεπέρασε τις κλειστές θύρες; Γιατί στάθηκε στο μέσον και γιατί είπε “Ειρήνη υμίν”; Ποιος είναι ο πνευματικός λόγος που ο Ιησούς έδειξε στους μαθητές του τα χέρια…