19. Ὁ νόμος τοῦ ζωοποιοῦ Πνεύματος, κατὰ τὸν Ἀπόστολο(Ρώμ. 8, 2), εἶναι αὐτὸς ποὺ ἐνεργεῖ καὶ λαλεῖ μέσα στὴν καρδιά, ὅπως καὶ ὁ νόμος τοῦ γράμματος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἐνεργεῖται στὴ σάρκα. Ὁ πρῶτος ἐλευθερώνει τὸ νοῦ ἀπὸ τὸ νόμο τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου, ἐνῶ ὁ ἄλλος ἀνεπαίσθητα τὸν κάνει φαρισαῖο, νὰ πράττει καὶ…

Συνέχεια γιά τή φαντασία καί γιά ἐντυπώσεις στό νοῦ καί γιά τά σημάδια τῆς πλάνης καί τῆς ἀλήθειας. ________ Αν ησυχάζεις και θέλεις να είσαι μόνος με μόνο το Θεό, μην παραδεχτείς ποτέ ό,τι και να δεις, αισθητό ή νοερό, μέσα σου ή από έξω, ακόμη και αν είναι η όψη τάχα του Χριστού ή…

Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός Βιβλίο Πρώτο – Η κατά Θεόν ανάγνωση  Η κατά Θεόν ανάγνωση πρέπει να γίνεται για να μην περιπλανιέται ο νους εδώ και εκεί. Αυτή είναι η αρχή της σωτηρίας, γιατί ο εχθρός μισεί, καθώς λέει ο Σολομών, τον ήχο που προειδοποιεί για τον ερχομό του (Παροιμ. 11,15)· όπως και ο ρεμβασμός…

Όπως το κερί, αν δε θερμανθεί και μαλαχθεί πολλή ώρα, δεν μπορεί να δεχθεί τη σφραγίδα που του επιτίθεται, έτσι και ο άνθρωπος, αν δεν δοκιμασθεί με κόπους και ασθένειες, δεν μπορεί να χωρέσει τη σφραγίδα της αρετής του Θεού. Γι’ αυτό ο μεν Κύριος λέγει στο θεσπέσιο Παύλο, «σου αρκεί η χάρη μου, γιατί…

Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ στὸν μοναχὸ Ἀναστάσιο (μστ΄) Χτὲς δεκαοκτὼ τοῦ μηνὸς ποὺ ἦταν τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς, ὁ Πατριάρχης μὲ ἐρώτησε καὶ μοῦ εἶπε:  Ποιᾶς Ἐκκλησίας εἶσαι τοῦ Βυζαντίου; Τῆς Ρώμης; Τῆς Ἀντιόχειας; Τῆς Αλεξάνδρειας; Τῶν Ἱεροσολύμων; Νά, ὅλες ἑνώθηκαν μαζὶ μὲ τὶς ἐπαρχίες τους. Ἄν λοιπὸν εἶσαι τῆς καθολικῆς Ἐκκλησίας, νὰ ἑνωθεῖς, μήπως ἀνοίγοντας καὶ…

Πώς θα κατορθώσομε την πραότητα. Τα τρία μέρη της ψυχής, το θυμικό, το επιθυμητικό και το λογιστικό. 78. Τούτο θα το κατορθώσεις εύκολα, όταν τα αποφεύγεις όλα και ταυτόχρονα παρακινείς την ψυχή σου στην αγάπη, όταν κρατάς τις περισσότερες φορές σιωπή, τρως με μέτρο και πάντοτε προσεύχεσαι, όπως είπαν οι Πατέρες: «Στο θυμικό μέρος της…

Η κενοδοξία είναι πάθος πολύμορφο και πολύ λεπτό και δεν το εννοεί γρήγορα ούτε εκείνος που πειράζεται από αυτό. Επειδή οι προσβολές των άλλων παθών είναι πιο φανερές και ευκολότερα καταπολεμούνται, καθώς η ψυχή αναγνωρίζει τον εχθρό και με την αντίρρηση στις προσβολές του και την προσευχή, αμέσως τον ανατρέπει. Η κενοδοξία όμως, με το…

Όποιος θέλει να ησυχάσει στην εντέλεια, πρέπει οπωσδήποτε να είναι πράος στην καρδιά. 77. Εσύ, τέκνον, είναι καιρός τώρα πριν από τ’ άλλα και μαζί με τ’ άλλα να μάθεις ότι, εκείνος που θέλει να μάθει να τοξεύει καλά, δεν τεντώνει το τόξο χωρίς να βάλει μπροστά του σημάδι· έτσι κι εκείνος που θέλει να…

Δε δεχόμαστε τις ευεργεσίες όλοι με τον ίδιο τρόπο. Άλλοι δέχονται το πυρ του Κυρίου, δηλαδή το λόγο Του, και με την εργασία μαλακώνει η καρδιά τους, όπως το κερί, και άλλοι το δεχόμαστε και με την αργία γινόμαστε σκληρότεροι, όπως ο πηλός και η πέτρα. Και δεν αναγκάζει κανένα μας να το δεχθούμε με…

Μελέτες στήν Φιλοκαλία Ἡ πτώση τῶν Πρωτοπλάστων ἔγινε μέ τήν συμβουλή του διαβόλου, ὁ ὁποῖος ζήλεψε τήν μακαριότητά τους καί θέλησε νά ἐμποδίσει τήν θέωσή τους. Ὁ ἅγιος Νικόδημος ἀναφερόμενος στόν φθόνο τοῦ διαβόλου κατά τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου ἀναφωνεῖ: «Ὤ τῆς πονηρῆς ραδιουργίας τοῦ φθόνου!». Καί συνεχίζει: «Δέν ὑπέφερε ὁ ἐξ ἀρχῆς εἰσηγητὴς…

Μελέτες στήν Φιλοκαλία Τά συστατικά τοῦ προπτωτικοῦ Ἀδάμ ἦσαν τό σῶμα, ἡ ψυχή καί ἡ θεία χάρη ἤ ἅγιο Πνεῦμα, ὅπως λέγεται στήν Ἁγία Γραφή. «Ἀπό τρία στοιχεῖα συντίθεται ὁ ἄνθρωπος», διδάσκει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, «ἀπό τό (ἅγιο) Πνεῦμα, τήν ψυχή καί τό σῶμα»[1]. Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀναφερόμενος στό ἐμφύσημα τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο…

Άγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης Τί θα κάνει κανείς όταν ο δαίμονας μετασχηματίζεται σε άγγελο φωτός(Β΄ Κορ. 11, 14) και παραπλανά τον άνθρωπο; Γι’ αυτό έχει ανάγκη ο άνθρωπος από μεγάλη διάκριση, για να γνωρίζει καλά τη διαφορά του καλού και του κακού. Μην παραδέχεσαι λοιπόν γρήγορα τα φαινόμενα από ελαφρότητα, αλλά να μένεις βαρύς και…

Οι καπετάνιοι κατευθύνουν με προσοχή το πλοίο για να μην προσκρούσει πάνω σε σκόπελο ή ύφαλο. Έτσι κι εκείνοι που επιθυμούν να ζήσουν την ενάρετη ζωή, ας εξετάζουν με επιμέλεια ποια πρέπει να κάνουν και ποια πρέπει να αποφεύγουν και να πιστεύουν ότι οι αληθινοί και θείοι νόμοι τους συμφέρουν, κόβοντας τις πονηρές ενθυμήσεις και…

Όσο αιώνιος είναι ο Βασιλιάς των όλων, με βασιλεία που δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, τόσο ο ζήλος εκείνων που αγωνίζονται θεληματικά γι’ Αυτόν και για τις αρετές γίνεται πιο επικερδής. Γιατί οι τιμές του παρόντος βίου, όσο λαμπρές κι αν είναι, καταργούνται οπωσδήποτε μαζί με αυτόν. Οι τιμές όμως που απονέμονται από το…

Άγιος Αντώνιος ο Μέγας 1. Οι άνθρωποι λέγονται λογικοί καταχρηστικὰ. Δεν είναι λογικοί εκείνοι που έμαθαν τα λόγια και τα βιβλία των αρχαίων σοφών, αλλ᾿ όσοι έχουν λογική ψυχή και μπορούν να διακρίνουν ποιο είναι το καλό και ποιο το κακό· και έτσι αποφεύγουν τα πονηρά και βλαβερά στη ψυχή, μελετούν όμως τα καλά και…

Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός Τίποτε άλλο δεν σκοτίζει το νου, λέει ο Μέγας Βασίλειος, όσο ή πονη­ρία, και τίποτε δε φωτίζει το νου, όσο η ανάγνωση στην ησυχία. Τίποτε δεν οδηγεί πιο γρήγορα στον πόνο της ψυχής, όσο η ενθύμηση του θανάτου. Τί­ποτε δεν οδηγεί σε αφανή προκοπή, όσο η αύτομεμψία και το κόψιμο των…

(οσίου Βαρσανουφίου) Λήθαργε και αγαπητέ, γιατί παραλύει ο λογισμός σου; Μη φοβηθείς και δειλιάσεις σαν άνανδρος, μήπως κάποτε στερηθείς τις επαγγελίες του Θεού. Μη πτοηθείς σαν άπιστος, αλλά ενθάρρυνε τους ολιγόπιστους λογισμούς σου. Αγάπησε τις θλίψεις σε όλα, για να γίνεις υιός δόκιμος των αγίων. Να θυμάσαι την υπομονή του Ιώβ και των άλλων στη…

 Είναι προσβολή στο λογικό να υποταχθεί στο άλογο σώμα και να φροντίζει πώς να ικανοποιεί τις αισχρές επιθυμίες του(Ρωμ. 13, 14).  Κακό έργο της ψυχής είναι να αφήνει τον Κτίστη και να λατρεύει το σώμα. Έλαβες εντολή να έχεις το σώμα υπηρέτη, όχι να δουλεύεις παρά φύση στις ηδονές του. Σπάσε τα δεσμά της αγάπης…

 Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ: «ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΞΙ ΑΝΔΡΩΝ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ»… Ἐρώτηση: «Πῶς δικαιολογοῦνται οἱ πέντε ἄνδρες τῆς Σαμαρείτιδας καί ὁ ἕκτος πού δέν ἦταν ἄνδρας της;» (Ἰω. δ’, 16-18) Ἀπάντηση: «Καί ἡ γυναῖκα ἡ Σαμαρείτιδα καί ἐκείνη πού πῆρε τούς ἑφτά ἀδελφούς ὡς ἄνδρες της, σύμφωνα μέ τούς Σαδδουκαίους…

 Ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου (11 Νοεμβρίου) Ἐπιστολὴ 48 (ΜΗ) στὸ τέκνο του Ἀθανάσιο… … Πρόσεχε λοιπόν, ἀδελφέ, τί λέγει ὁ μέγας Βασίλειος σ΄ἐκείνους ποὺ κρίνουν τὴν ἀλήθεια ἀπὸ τὸ πλῆθος. «Αὐτὸς ποὺ δὲν τολμᾶ», λέγει, «νὰ δικαιολογήσει τὴ συζήτηση ποὺ γίνεται, οὔτε ἔχει νὰ παρουσιάσει ἀποδείξεις, καὶ ἐξαιτίας αὐτοῦ καταφεύγει στὸ πλῆθος, ὁμολογεῖ τὴν ἥττα…

 Ερώτηση  Με ποια δεσμά συγκρατείται ή καρδιά του ανθρώπου ώστε να μη τρέχει προς τα κακά; Απόκριση Με την παντοτινή επιδιώξει της σοφίας και την αφοσίωση στα διδάγματα περί της ζωής. Άλλος ισχυρότερος δεσμός για την αταξία της διανοίας δεν υπάρχει. Ερώτηση Ποιο είναι το όριο στην επιδιώξει της σοφίας και ποιο είναι το τέρμα…

 ΛΟΓΟΣ ΑΓ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΓΙΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΚΑΛΟΣΥΝΗ —————————————————————————————————————  “Οι αγράμματοι και απλοί άνθρωποι θεωρούν γελοίους τους  (καλούς) Λόγους και δεν θέλουν να τους ακούνε, γιατί ελέγχεται η αμορφωσιά τους και θέλουν να είναι όλοι όμοιοί τους. ——————————————————————————————————————— Το ίδιο και όσοι ζουν ακόλαστη ζωή και δεν έχουν χαλινάρι στους τρόπους τους. Προσπαθούν όλοι να είναι…

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ ΤΟΥ ΚΑΨΟΚΑΛΥΒΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΣΙΝΑΙΤΗ Ανταμώνοντας ο θείος Γρηγόριος ο Σιναΐτης τον άγιο Μάξιμο και συνομιλώντας με αυτόν, ανάμεσα στα άλλα του λέει και τούτο: «Σε παρακαλώ, τιμιότατε πάτερ, να μου πεις, κρατάς την νοερά προσευχή;» Κι εκείνος χαμογέλασε λίγο και του λέει: «Δεν θα σου κρύψω,…

    Προς τον Θεόδουλον, Λόγος περί νήψεως και αρετής (χωρισμένος σε 203 κεφάλαια, τα λεγόμενα αντιρρητικά και ευκτικά). Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών, Τόμος Α΄. Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Α   8 0 – 8 6  “80. Ο Χριστός πέθανε για τις αμαρτίες μας, σύμφωνα με τις Γραφές (Α΄Κορ. 15, 3), και σε όσους Τον υπηρετούν καλώς, χαρίζει την…

  «Τότε γίνεται το θέλημα του Θεού πάνω στη γη όπως στον ουρανό» παρατηρεῖ ὁ Ἅγιος Μακάριος ὁ Μέγας στή Φιλοκαλία, «όταν, όπως είπαμε, δεν υπερηφανευόμαστε ο ένας κατά του άλλου, και όταν όχι μόνο χωρίς ζηλοτυπία, αλλά και με απλότητα είμαστε ενωμένοι με αγάπη, ειρήνη και χαρά μεταξύ μας και θεωρούμε την προκοπή του…

Αὐτοί, πού ζοῦν λιτά καί περιωρισμένα, καί ἀπαλλαγμένοι εἶναι ἀπό κινδύνους καί δέν χρειάζονται φύλακες. Καί νικώντας τήν ἐπιθυμία σέ ὅλα βρίσκουν εὔκολα τόν δρόμο πού ὁδηγεῖ στόν Θεό.   Μέγας Ἀντώνιος (Φιλοκαλία) Τέλος καί τῷ Βασιλεῖ τῶν αἰώνων ἀφθάρτῳ ἀοράτῳ μόνῳ σοφῷ Θεῷ τιμή καί δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Νά μή θεωρῆς ἐλεύθερους αὐτούς πού τυχαίνει νά μήν εἶναι δοῦλοι, ἀλλά αὐτούς πού εἶναι ἐλεύθεροι στόν τρόπο ζωῆς καί συμπεριφορᾶς. Δέν πρέπει νά ὀνομάζουμε πραγματικά ἐλεύθερους τούς ἄρχοντες, ἐφόσον αὐτοί εἶναι πονηροί ἤ ἀκόλαστοι, γιατί εἶναι δοῦλοι τῶν ὑλικῶν παθῶν.

  Γράφει ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός[1]: « Ὁ ταπεινόφρων δέν παύει νά κατηγορεῖ τόν ἑαυτό του, ἀκόμη καί ἄν ὅλοι τόν μάχονται καί τόν ἀτιμάζουν ἔτσι ὥστε νά σωθῇ ὄχι μόνο ἀκουσίως, ὅπως αὐτοί πού ἔχουν ὑπομονή, ἀλλά ἑκουσίως, τρέχοντας πρός τά πάθη τοῦ Χριστοῦ ἀπό τά ὁποῖα ἔμαθε τήν μεγαλύτερη ἀπό ὅλες τίς…

 Μέρος Α’ 1. Ἀπό κάθε πνευματική θεωρία, ἀδελφοί, πρέπει να προηγεῖται ἡ πίστη, ἡ ἐλπίδα καί ἡ ἀγάπη· προπάντων ὅμως ἡ ἀγἀπη. Ἡ πίστη καί ἡ ἐλπίδα διδάσκουν τόν ἄνθρωπο νά καταφρονεῖ τά ὁρατά ὑλικά ἀγαθά. Ἐνῶ ἡ ἀγἀπη ἑνώνει τήν ψυχή μέ τίς ἀρετές τοῦ Θεοῦ, ἀναζητῶντας τόν Ἀόρατο μέ τήν νοερή αἴσθηση. 2….