Μεταξύ των μακρών νηστειών του έτους η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής είναι η αρχαιότερη και αυστηρότερη περίοδος νηστείας. Ξεκινά από την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει με το Μεγάλο Σάββατο. Από την πρώτη εβδομάδα (Καθαρά Εβδομάδα) και σε όλο το διάστημα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, νηστεύουμε με ιδιαίτερη αυστηρότητα. Γενικός κανόνας της νηστείας, είναι ότι απαγορεύεται…

   Μεγάλη Σαρακοστή, ονομάζεται η νηστεία που προηγείται του Πάσχα. Την λέμε Μεγάλη για να την ξεχωρίζουμε από την νηστεία που προηγείται των Χριστουγέννων, η οποία χαρακτηρίζεται «Μικρή» επειδή είναι ελαφρότερη. Σαρακοστή ονομάζεται επειδή γίνεται εις ανάμνηση της σαρανταήμερης νηστείας του Χριστού στην έρημο.   Η Μεγάλη Σαρακοστή καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα. Η αρχική της…

    Oι κατανυκτικοί Εσπερινοί τελούνται κάθε Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.  Το απόγευμα της Κυριακής της Τυροφάγου τελείται ο κατανυκτικός Εσπερινός της Συγνώμης. Κατανυκτικός λέγεται, διότι ψάλλονται κατανυκτικά τροπάρια από το Τριώδιο, που το περιεχόμενο τους διαποτίζεται από βαθιά συναίσθηση της αμαρτωλότητας, πένθος, συντριβή, μετάνοια και θερμή ικεσία για άφεση αμαρτιών.    Εσπερινός Συγνώμης λέγεται, αυτός…

Δυστυχώς πολλοί χριστιανοί νηστεύουν την πρώτη καί την τελευταία εβδομάδα των νηστειών. Αύτη η συνήθεια υπάρχει από παλιά. Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος το 1000 μ.Χ. την ονόμασε ενέργεια του διαβόλου υποδεικνύοντας ότι ο διάβολος προτρέπει σ’ αυτήν την κακή συνήθεια. Ο άγιος συνιστά να νηστεύουμε όπως την πρώτη, έτσι καί την δεύτερη εβδομάδα,…

  Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης Αδελφοί και Πατέρες, ιδού συν Θεώ, όπου εφθάσαμεν απάνω εις αυτήν την τελείωσην των αγίων νηστειών και τελειώνει η αγία Τεσσαρακοστή, καθώς βλέπετε όπου μας διδάσκουν αι θεοφιλείς ιστορίαι’ Διότι την σήμερον εσυναθροίζοντο εις την Ιερουσαλήμ οι άγιοι πατέρες ημών, ερχόμενοι από την έρημον όπου ασκήτευαν… Εσείς, λέγει ο Κύριος…

     Από το βιβλίο «Λαυσαϊκόν του Αγίου Όρους»  του Αρχιμ. Γαβριήλ Διονυσιάτου(†) (Το κείμενο έχει γραφεί το 1953) Ότε η χάρις του Θεού ένευσεν εις την καρδίαν μου ίνα έλθω εις τον ευλογημένον τούτον τόπον της ησυχίας και προσευχής, ήτο Φεβρουάριος του σωτηρίου έτους 1910˙  ο πόθος μου ήτο να μεταβώ εις την Σκήτην…

     Ὁ ἀσκητισμὸς τῶν ὀφθαλμῶν καὶ τῆς γλώσσης*    Τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Μάρκου Κ. Μανώλη   Τὸ μεσημέρι στὴν τράπεζα τῆς ἐνορίας μας εἴχαμε τὴν εὐκαιρία νὰ ἀκούσουμε γιὰ τὸ ἀληθινὸ μυστήριο τῆς ἐνορίας καθὼς καὶ γιὰ τὸ νόημα τῶν τραπεζῶν τῆς ἀγάπης. Ἀπόψε στὴν εἴσοδο τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, στὸ μέγα…

    Τοῦ Ἰωάννου Μ. Φουντούλη, Λογικὴ Λατρεία, Θεσσαλονίκη 1971, σελ.40-48 ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ Ἂν θέλει νὰ ζήσει κανεὶς τὸ λειτουργικὸ πλοῦτο, τὸ θαυμαστὸ μυστικὸ μεγαλεῖο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, πρέπει νὰ προσπαθήσει νὰ ξεφύγει ἀπὸ τὴν ἐπιφάνειά της. Ἐπιφάνεια εἶναι αὐτὸ ποὺ βλέπομε καὶ ποὺ γνωρίζομε ὅλοι μας κατὰ τὶς Κυριακές τῆς Τεσσαρακοστῆς. Ἔχουν πράγματι κάτι…

 «Κύριε των δυνάμεων μεθ’ ημών γενού, άλλον γαρ εκτός Σου βοηθόν εν θλίψεσιν ουκ έχομεν, Κύριε των δυνάμεων ελέησον ημάς» ——————————————————————————————————— Απόδειπνο, ονομάζεται η προσευχή που τελείται μετά το δείπνο. Λόγω της μεγάλης του διάρκειας –από την συνεχή προσθήκη ευχών- περί τα μέσα περίπου του 14ου αιώνα, υπήρξε η ανάγκη συντόμευσης της ακολουθίας αυτής. Έτσι…

     πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου Σημείωση. Στο παρακάτω άρθρο γίνεται ερευνητική καταγραφή των υμνογράφων του Τριωδίου, χωρίς να γίνεται εκτενής αναφορά στους υμνογράφους της Μεγάλης Εβδομάδος. Για τους υμνογράφους αυτούς και για τα έργα τους έχουμε δημοσιεύσει παλιότερα σχετικό άρθρο. ………………………………………………………………….. Ο καταρτισμός του σημερινού έντυπου Τριωδίου έγινε σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά…

    «ΨΥΧΗ ΜΟΥ… ΑΝΑΣΤΑ ΤΙ ΚΑΘΕΥΔΕΙΣ;»   Η ΨΥΧΗ μας! ’Άπειρη η αξία της. Αιώνιο το μέλ­λον της. Γι’ αυτήν την αθάνατη ψυχή μας, την πνοή του Θεού, πού μας ξεχωρίζει από όλη την άλλη υλική δημιουργία, ήρθε ο Χριστός στον κόσμο. Ήλθε και πρόσφερε την σταυρική Του θυσία, για να λυτρώσει την ψυχή μας,…

 Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί Εἴθε ὁ Κύριος νά μᾶς χαρίζει καλή Ἁγία Μεγάλη Τεσσαρακοστή μέ ἀληθινή μετάνοια, κατά Χριστόν ἄσκηση, ἀδιάλειπτη προσευχή καί προσοχή, μέθεξη στή Θεία Χάρη καί βίωση τοῦ Μυστηρίου τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ μας.    

  Από το βιβλίο: Λόγια καρδιάς, Γερόντισσα Μακρίνα, 1921-1995 Να προσέξουμε την “ευχή”. Να λέμε όλο και περισσότερο την “ευχή”, διότι όσο πλησιάζουν τα χρόνια προς το τέλος του κόσμου τόσο θα απομακρύνεται ο άνθρωπος από τον Θεό. Ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος έλεγε πως όσο πλησιάζουμε στα χρόνια του αντιχρίστου τόσο χειρότεροι θα γινόμαστε…

Ὁσίου Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου Σαρακοστή: Ἡ ζωὴ στὸ σπίτι .            Στὶς Σαρακοστὲς καλὸ εἶναι νὰ γνωρίζεις μόνο ἐκκλησία καὶ σπίτι, τίποτ’ ἄλλο. Φτάνεις, λοιπόν, στὸ σπίτι. Τί θὰ κάνεις ἐκεῖ; Θὰ ἀγωνιστεῖς μ’ ὅλη σου τὴν δύναμη νὰ διατηρήσεις τὴν προσήλωση τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς στὸν Κύριο. Ἀμέσως μετὰ τὴν ἐκκλησία, τρέξε στὸ δωμάτιό σου καὶ κάνε ἀρκετὲς μετάνοιες, ζητώντας…

    Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΠΡΩΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ (ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ) (Ευαγγέλιο: Ίωαν. α’43-51) Πόσο μεγάλη, πόσο φοβερή είναι η παρουσία του Θεού! Πόσο μεγάλη και πόσο φοβερή είναι η παρουσία του ζώντος Θεού! Οι αγγελικές δυνάμεις στέκονται μπροστά Του με φόβο και τρόμο. Τα σεραφείμ κρύβουν τα πρόσωπά τους με τις φτερούγες τους μπροστά στο αστραφτερό…

   Γράφει ὁ Γεώργιος Παπαφώτης, Χημικός, Ιωάννινα Κύριε διαχειριστὴ τῆς ἰστοσελίδας, ἀπευθύνομαι σὲ σᾶς γιατί πιστεύω ὅτι λόγω τῆς θέσεώς σας καὶ τοῦ κύρους τῆς ἰστοσελίδας σας μπορεῖτε νὰ ἐνεργήσετε γιὰ τὴν ἐνημέρωση τῶν ἀναγνωστῶν σας γιὰ τὸ θέμα ποὺ στὴ συνέχεια θὰ σᾶς ἀναπτύξω. Τὸ θέμα γιὰ τὸ ὁποῖο θὰ σᾶς μιλήσω ἀφορὰ τὴν…

Η Ορθόδοξος Εκκλησία, κατά την Τετάρτη της Α’ Εβδομάδος των Νηστειών ψάλλει: “Νηστεύοντες ἀδελφοὶ σωματικῶς, νηστεύσωμεν καὶ πνευματικῶς, λύσωμεν πάντα σύνδεσμον ἀδικίας, διαρρήξωμεν στραγγαλιάς, βιαίων συναλλαγμάτων· πᾶσαν συγγραφήν ἄδικον διασπάσωμεν, δώσωμεν πεινῶσιν ἄρτον, καὶ πτωχοὺς ἀστέγους εἰσαγάγωμεν εἰς οἴκους, ἵνα λάβωμεν παρὰ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, τὸ μέγα ἔλεος“. φωτο: Ν. Χαρίσης Με αυτό το ιδιόμελο,…

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί Εὐχόμεθα Καλή καί Ἁγία Μ. Τεσσαρακοστή μέ πλούσια πνευματική καρποφορία, ἀληθινή μετάνοια, ἐγκράτεια, ταπεινοφροσύνη, ἀκατακρισία καί ἀδιάλειπτη προσευχή. Ὁ Θεός ἄς εὐλογεῖ ὅλους μας καί ἄς μᾶς ἐνισχύει στόν καλό πνευματικό ἀγῶνα. Σύν Θεῷ, καί μέ τίς εὐχές ὅλων σας ἡ ἱστοσελίδα ρυθμίστηκε καί οἱ ὁμιλίες ἀκούγονται κανονικά. Ἐλπίζουμε,  χάριτι Θεοῦ,…

«Στήλη της παρθενίας» Ψάλλουμε στην εκκλησία μας, αυτές τις άγιες ημέρες της Σαρακοστής, τους χαιρετισμούς της Παναγίας μας. Και όλοι μας με πολλή χαρά και ευλάβεια τρέχουμε στις εκκλησιές μας να τιμήσουμε την μητέρα του θεού και μητέρα όλων μας. Και είναι κάποιες φορές που παρασυρόμαστε κι εμείς και ψέλνουμε μαζί με τους ψάλτες ενοχλώντας…

  Ανάλυσις και αξία των χαιρετισμών Πρωτοπρεσβυτέρου π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε. Και πάλιν και πολλάκις Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε. Όπως γνωρίζετε χριστιανοί μου, όπως το βλέπετε και όπως το βιώνετε, τη Μεγάλη Σαρακοστή και κάθε Παρασκευή, ψάλλονται στην Εκκλησία μας οι Χαιρετισμοί της Παναγίας. Είναι μια από τις ωραιότερες ακολουθίες και συγχρόνως μια από…

Ὁ θρόνος τῆς Χάριτος καί «οἱ ἀσυνείδητοι» Κυριακή Γ΄των Νηστειών Αποστολικό Ανάγνωσμα (Εβρ. Δ΄ 14 – Ε΄ 6) Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος, Ιεροκήρυξ Ι. Μ. Δρ. Πωγ. & Κονίτσης Τρίτη Κυριακή της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής! Μα πότε κι όλας φθάσαμε στο μέσον του Σταδίου; Κι όμως, αδελφοί μου, ο καιρός περνά, μάλλον εμείς περνούμε και…

  ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΤΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή αποτελεί χωρίς αμφιβολία το πιο ιερό τμήμα απ’ το κατανυκτικό Τριώδιο. Εάν δε το Τριώδιο είναι εποχή καθάρσεως και περισυλλογής η Μ. Τεσσαρακοστή απαιτεί συστηματικότερη περισυλλογή και εντονότερο αγώνα. Ευγενέστερη και αγιότερη εκδήλωσι αυτού του αγώνα είναι η αδιάκοπη επικοινωνία με τον Κύριο των Δυνάμεων δια…

Ὁμιλία εἰς τὴν Β΄Κυριακὴ Νηστειῶν Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς Ἡ (νηστεία εἶναι) ὁδός, μέ τήν ὁποία ἐσύ καί ἐγώ βαδίζουμε πρός τήν Ἀνάστασι. Τήν ἀνάστασι τοῦ σώματος καί τῆς ψυχῆς. Ναί. Καί ἐσύ καί ἐγώ. Γι’ αὐτό ἡ νηστεία εἶναι θαυμαστή. Γιατί εἶναι ἕνας δρόμος. Γιά ποῦ; Γιά τήν Ἀνάστασι. Καί λοιπόν, αὐτό τί σημαίνει; Σημαίνει…

Του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά Ας νεκρώσομε τα μέλη μας τα επίγεια, πορνεία, ακαθαρσία, πάθος, επιθυμία κακή και πλεονεξία, και μάλιστα κατά την διάρκεια αυτών των ημερών της νηστείας. Γι αυτό ακριβώς η χάρις του πνεύματος κατά σειρά, πρώτα μας δίδαξε περί της μελλούσης φρικωδέστατης κρίσεως του Θεού, έπειτα μας υπενθύμισε περί της εξορίας του…

   Του π. †Επιφανίου Θεοδωροπούλου από το βιβλίο «Περίοδος Τριωδίου» Την Τετάρτην και την Παρασκευήν  της Καθαράς Εβδομάδος, ως και καθ’ όλας τας Τετάρτας και Παρασκευάς της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (καθώς και οσάκις συμπέσει εορτή  αγίου) τελείται η θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων. Τι είναι αυτή η Λειτουργία και διατί γίνεται μόνον κατά την Μ. Τεσσαρακοστήν…

Το Μέγα Απόδειπνο  του Ι. Μ. Φουντούλη, Καθηγητού Παν/μίου Είναι μέσα στη φύση του ανθρώπου ριζωμένο ένα αλλόκοτο πρωτόγονο συναίσθημα μπροστά στο φαινόμενο του ύπνου. Ο ζωντανός, ο εργαζόμενος, ο σκεπτόμενος, ο γεμάτος δραστηριότητα άνθρωπος, καμπτόμενος από την φυσιολογική κόπωση, καταλαμβάνεται από μία ακατανίκητη ανάγκη να παραδοθεί στην αγκάλη του ύπνου. Οι αισθήσεις, οι διανοητικές…

   Στὶς Σαρακοστὲς καλὸ εἶναι νὰ γνωρίζεις μόνο ἐκκλησία καὶ σπίτι, τίποτ’ ἄλλο. Φτάνεις, λοιπόν, στὸ σπίτι. Τί θὰ κάνεις ἐκεῖ; Θὰ ἀγωνιστεῖς μ’ ὅλη σου τὴν δύναμη νὰ διατηρήσεις τὴν προσήλωση τοῦ νοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς στὸν Κύριο. Ἀμέσως μετὰ τὴν ἐκκλησία, τρέξε στὸ δωμάτιό σου καὶ κάνε ἀρκετὲς μετάνοιες, ζητώντας εὐλαβικὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ σὲ βοηθήσει, ὥστε…

  Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης  Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΜΑΡΤΗΣΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ* Μας αξιώνει, ο Θεός και εφέτος να ακούσουμε τον θαυμάσιον αυτόν ύμνον που ονομάστηκε “Ακάθιστος Ύμνος”, το υπέροχο αυτό φιλολογικό και λογοτεχνικό δημιούργημα, στου οποίου την δομή και τη σύνθεση αναφερθήκαμε τα προηγούμενα χρόνια. Είναι ένα έξοχο λογοτεχνικό κατασκεύασμα, το οποίο θαυμάζουν όλοι οι…